Her bowling oyuncusunun top ile ilgili bir rüyası vardır.
Yeni bir top almayı düşünürken, yada yeni bir top deldirirken hayaller kurulur. Muhtemelen bir PBA yıldızıyla final maçında yeni deldireceğiniz topla oynanır, bowling dünyasının gelmiş geçmiş en büyük falsolu atışı yağ gibi atılır. Top daha elinizden çıktığında PBA yıldızı bildiği tüm büyüleri çatmaktadır ama nafile; o bile yeni topunuzla kendisini aşağılamanızdan kaçamayacağını bilmektedir ve bu konuda yapabileceği hiçbir şey yoktur.
Top ağır çekim hatta yuvarlanmaktadır, rakibinizin gözleri korku ile büyümüş, alnından bir damla ter süzülmekte, seyircilerin gözleri faltaşı gibi açık, heyecanla topun kırılma noktasına gelmesini bekliyorlar... Topnuz açılıyor, açılıyor, açılıyor ve en dışarıya doğru öyle bir devre giriyor ki adeta lane ağlıyor. Lane oraya kurulalı beri üzerinde boyle top atılmamış, adeta dumanlar çıkıyor. Top cebe doğru yöneliyor, hızlanıyor, her herşeyi paramparça ederek bugüne kadar duyulmamış bir gürültü ile strike oluyor. O gürültüyü seyircinin tezahüratları bile bastıramıyor.
Hıza, tura, rotasyona, tilte bakılmaksızın bu hayal her oyuncu tarafından kurulur. Ve her delinen toptan bu reaksiyon beklenir.
Tabi bu mümkün değil ama en azından bir oyuncu derece sistemi hakkında biraz bilgi sahibi olursa aramakta olduğu top reaksiyonu icin nasıl bir delimin peşinde koşması gerektiği hakkında bir fikri olur.
Bu nedenle bu yazımda bir oyuncu için derece sistemini kısaca özetleyip, sık kullanılan delimler hakkında bilgi verecegim.
Derece sisteminde kullandığımız dereceden kastımız topun üzerindeki pin noktasını PAP noktasına birleştiren doğru ile pin noktasını Mass Biass noktasıyla birleştiren doğrunun birbirleriyle yaptığı açıdır. Yani kabaca çizersek:
Hatırlayamayanlar için küçük bir not, simetrik toplarda mass biass noktası icin Pin den CG ye 6 ¾ inch uzunluğunda bir cizgi çekilerek bu nokta bulunur.
İşte bu oluşan derece nin büyümesi ve küçülmesi sonucunda bir topun gösterecegi reaksiyon da farklılaşacaktır.
Bu derecelerden en çok kullanılan 5 tanesinin hangi top reaksiyonlarını sağladığını bilmek tüm ciddi oyuncular ve antrenörler icin son derece onemli bir bilgidir.
0 derece delim
Bu delim son derece erken “roll” safhasına girer, dolayısıyla bu delim şekli için hat üzerinde bir miktar yağ mutlaka olmalıdır. Bu delim şeklinde top cebe doğru tatlı, hafif ve devamlı bir yay (arc)şeklinde falso alır. Dışarıların (outside) kuru, içerilerin (inside) ıslak olduğu yağlama şartlarında kontrollü bir top reaksiyonu için tercih edilir.
25 derece delim
Bu delimde top 0 derecelik delime göre biraz daha fazlaca, orta halli bir yay çizer. Özellikle önlerin ıslak, arkaların kuru olduğu saha şartlarında son derece iyi bir tercihtir.
45 derece delim
Topun kırılma noktasından sonra sert bir yay çizmesi isteniyorsa bu delim tercih edilebilir. Eğer 25 derecelik delim yeterince reaksiyon göstermiyorsa, 75 derecenin kontrolü zor ise 45 derece tercih edilmelidir. Özellikle dışarıların kuru, içerilerin ıslak olduğu patternlarda, dışarıdan oynamak (outside play) için tercih edilir.
75 derece delim
Bu delimde top arkada (backends) çok sert bir kırılma hareketi yapar. Eğer ön taraflar erken tutunuyorsa, arka taraflar da yeterince dönmüyorsa iyi bir tercihtir. Bu delim kırılma noktasında en keskin haraketi sağlar.
105 derece delim
Bu delim çok fazla oyun oynandığı için yağlamanın kazınıp kuruduğu hat kondüsyonlarında çok faydalıdır çünkü topun kırılma noktasına ulaşması için gereken uzunluğu sağlar. Bu delim aynı zamanda dışarıların kuru, içerilerin ıslak olduğu kondüsyonlarda oyunucunun kuru alandan oynayabilmesini sağlar.
Bir bowling oyuncusu için önemli olan en çok falsolu topa sahip olmak değil, karşılaşacağı hat durumlarına göre hazırlıklı olmaktır. Bu nedenle bir oyuncu başına gelebilecekleri önceden tahmin edebilmeli ve arsenalindeki topları ve delimleri buna göre çeşitlendirmelidir.
Bu amaçla delimler konusunda derece sistemi hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Özellikle derece sisteminin pin pozisyonları, pap uzaklıkları, balans delikleri, top karakteristikleri ve oyuncu özellikleri ile desteklenerek yapılacak delimlerle istenen top reaksiyonuna nokta atışı yapmak mümkündür.