DİĞER YAZILAR

Önder Gürkan

28 Şubat 2011 Pazartesi

PAYLAŞ: 

Merhaba,

2011’de yeni Bowling-TR yazılarına başlarken ne yazsam diye düşünürken Duygu’nun tavsiyesi ile 2010 yılında Bowlers Journal dergisinde yayınlanan bu makaleyi tam uzun şekli ile sizlerle paylaşmak istedim.
Trianka Bowling Academy ve Avrupa Federasyonu eğitim programlarında sık sık kullandığımız, Türkçe “Rot-Balans” ayarı diyebileceğimiz “5’ten 5’e” egzersizi ile bowling tekniğinize dair pek çok sorunu giderebilirsiniz.

Bizler tüm eğitimlerde HHD – Her şey Hedefe Doğru mantığı ile doğru şekilde pozisyonumuzu ayarlamaya çalışırız. Bu prensibe göre bir hedefe atış yapmayı planlayan sporcunun başlangıçtan atışına kadar her noktada vücudunun, topun salınımının ve yürüyüşünün olabildiğince hedefe doğru olması amaçlanır. Bu sayede sporcular çok daha fazla hedefini vuran atış yapabilir, hatalı atışlarında tolerans artarak daha hafif sorunlarla bu atışlarını atlatabilirler.
 

5’ten 5’e bowling sporcularının hedefe doğru kendilerini daha iyi ayarlayabilmeleri için pratik bir egzersizdir. Tüm seviyede sporcuların kullanabileceği bu egzersiz özellikle yeni başlayan veya gelişmekte olan ama hala aynı atışı tam olarak gerçekleştiremeyen sporcular için çok verimlidir. Çalışmanın ana odağı tamamen atışı oluşturan mekanizma ve bunun hedefe doğru ayarlanmasıdır, atışların sonuçları önemli değildir. Bu egzersiz öğrenme-gelişme aşamasında uygulanabilirken aynı zamanda daha ileri seviyede sporcuların “atışıma bir şey oldu, eskisi gibi atamıyorum” durumuna düştüklerinde iyi bir tedavi olarak uygulanabilir..

Egzersizin ana amacı sporcuların toplarının 5. çıtadan 5. çıtaya gidecek şekilde atışlarını yapmaya çalışmalarıdır. Sporcular 5. Çıtayı (1. oku) hedef alarak toplarının yağlamanın sonunda top dönene kadar 5. çıtada tutmaya çalışırlar. Bu noktada spare toplarını kullanmaları daha çok yardımcı olabilir. Bu atışın başarılı olması topun faul çizgisinde 5. çıtaya düşmesi (lay down point), 1. Oktan geçmesi ve hattın sonunda hala 5. çıtada olmasını sağlayacak dümdüz bir top açısıyla yuvarlanmasıdır.

    1: Duruş anında topun yeri (5. Çıta)
    2: Top düşüş noktası (5. Çıta)
    3: Görsel hedef (5. Çıta)
    4: Uzak hedef (pinler veya pinlerin arkasında top dümdüz giderse erişeceği nokta)
 

Çalışmanın basitliği içindeki her noktanın sabit ve bilinir olmasında kaynaklanmaktadır. Tüm açılar 90 derece olduğu için ve tüm hareketler (yürüyüş, salınım yolu, topun gidiş açısı) hatta paralel olduğu için hatalar veya yanlış atışlar hemen kolayca görülebilir. Aynı zamanda doğru hareketler de kolayca görülebilmektedir. Bir oyuncu topunu 5.çıtaya bakarak ilerideki 5. çıtaya dümdüz atmak istiyorsa muhakkak topunu faul çizgisinde 5. çıtaya düşürmek zorundadır. Dolayısı ile hedefe düz yürüyerek giden bir sporcu ise duruşta da topunu 5. çıtada tutmak zorundadır.

Örneğin eğer sporcunun atış anında ayağının içi ile topun merkezi arasında 6 çıta gibi bir mesafe varsa, bu sporcunun topu faul çizgisinde tam 5. çıtaya düşürebilmesi için ayağını 11. çıtaya kaydırması gerekmektedir. Eğer bu sporcu başladığı noktada bitiren bir sporcu ise ilk durduğu noktada da ayağının 11. çıtada olması gerekir. Sporcuların başladıkları yer ile bitirdikleri yer arasında fark varsa (drift) bu değer ilk duruşa uygulanarak finalde 11. çıtaya kayma sağlanır.

Bu egzersiz nelere yardımcı olabilir:
 

• Oyuncular yürüyüş yönlerini ve yürüyüş şekillerini kontrol edebilirler ve sorun varsa düzeltebilirler. İstedikleri yere kayamayan sporcular istedikleri noktaya atış yapamazlar.
   
• Sporcular top salınımlarını (swing) kontrol ederler. Eğer salınım yönleri sola sağa kayıyorsa 5’ten 5’e düz atış yaparken zorlanırlar. Bunu düzelterek hedefe tam doğru atış yapabilirler.
   
• Sporcular vücut açılarını, kalça açılarını ve faul çizgisindeki bitiriş pozisyonlarını kontrol edebilirler. Eğer faul çizgisinde tüm bu açıları hedefe dik değilse doğru bir atış yapamazlar. Dolayısı ile HHD – her şey hedefe doğru prensibine bağlı olarak açılarını düzelterek hedeflerini daha iyi vurabilirler.
   
• Sporcular faul noktasında atışlarını profesyonel oyuncular gibi (bkz. resim) tam kafalarının altından doğru kol poziyonu ile yapıp yapmadıklarını kontrol edebilirler. Atışları kafaların altında tam hedefe doğru olmazsa ya kanala atabilirler yada topları hedeflerinin soluna gider.

   

   
• Sporcular hattın en sağından yapılacak atış korkularını giderebilirler. Tüm bowling sporcuları bir gün kanala yakın atışlar yapmak durumunda kalabilirler (Örneğin kısa yağlamalar). Bu egzersiz sporcuların bu açılara alışmalarını/ısınmalarını sağlar. Sporcular ilerledikçe bu egzersiz 3’ten 3’e kaydırılabilir.
   
• Sporcular zamanlamalarını kontrol edebilirler. Sporcuların faul çizgisinde zamanlama olarak erken veya geç olmaları atışlarının sonuçlarını etkiler. Sporcuların kendileri için hedefi tam rahat vurarak topu istedikleri gibi bir açıyla yuvarlayabildikleri zamanlamayı bulup bunu geliştirmeleri gerekir.
   
• Bu egzersiz sporculara dümdüz bir atış yapabilme özelliği kazandırdığı için aynı zamanda spare atışlarını da geliştirecektir.
   
• Antrenörler ve sporcular atışın değişik parçalarını gözlemleyerek, varsa sorunları saptayıp başka egzersizlerle bunları iyileştirme yoluna gidebilirler. Daha sonra tekrar bu çalışma ile gelişmeler kontrol edilebilir.

   

Bu egzersiz değişik açılara ve atışlara sahip her türlü bowling sporcusu için uygulanabilir. Egzersiz atış açıları veya atış şekilleriyle ilgili değil, belirli bir hedefe doğru yürüyerek, hedefi vuran ve tekrarlanabilen atışlarla ilgilidir. 5’ten 5’e olmasının sebebi çıta sayılarının sabit, açıların ve hizaların dik ve kolayca görülür olmasından kaynaklanmaktadır. Dolayısı ile bu bir “ayar” egzersizidir.
İç açıları tercih eden sporcular da bu egzersizden faydalanabilirler:

 

Teorik olarak 5’ten 5’e bir atışı hedefleyen, topu 5. çıtada tutarak, faul çizgisinde 5. çıtaya düşürerek yapılan bir atışın, içeriden oynayan bir sporcunun 20. Çıtadan (4.ok) topunu 45 feet’te 6. Çıtaya açarak yaptığı bir atıştan hiza ve yürüyüş anlamında farkı yoktur. Eğer 20. Çıtadan 45. Feet’te 6. Çıtaya bir doğru çizgi çekersek bu çizgi faul çizgisinde 28. çıtadan geçer. Topu bu çizgiye atmak isteyen bir sporcu, bu çizginin devamında duruş noktasında bu topu 35. çıtada tutmalıdır. Bu örnekte de görüleceği gibi aslında tüm atışlar bir çizgiye yapılan atışlardır ve sporcular HDD – Her Şey Hedefe Doğru prensibini kullanabilirler. Ama açılı atışlarda sayılar ve açılar çok daha karmaşık olduğu için sporcunun yürüyüşünü, vücut açılarını, swing yönünü gözlemlemek ve çalıştırmak çok güçtür.
 

O yüzden 5’ten 5’e egzersizi kolayca gözlemleyerek yapılan, sporcunun kolayca doğru veya yanlış yaptığını anlayabileceği bir çalışma olarak kullanılarak tüm diğer açılar ve atışlar için ayar yapılabilir.

Bu egzersiz 3’ten 3’e veya 10’dan 10’a gibi varyasyonlarla zenginleştirilerek sporcuların daha değişik noktalara odaklanmaları sağlanabilir. Örneğin sadece yürüyüşünü kontrol eden bir sporcu için 5-5 rahatsız edici oluyorsa bu çalışmayı 10-10 olarak yapabilir. Burada önemli olan açıların dik olmasıdır.
En son olarak bu egzersizin bir “ayar” (diğer bir değişle “rot-balans”) egzersizi olduğunu unutmadan, çalışma sırasında atışın sonuçlarına değil, atışın oluşumuna, genel mekanizmasına ve yönüne odaklanılmalıdır.

Ne zaman “bana ne oldu, atışımı unuttum, bugün bir tuhaf atıyorum” hislerine kapıldığınızda sizlere yardımcı olmasını diliyorum.

Herkese sevgiler. İyi antrenmanlar.