B-TR de yazı yazmaya karar verdikten sonra yazılarımı belirli bir mantık çerçevesinde sıralamaya çalıştım.
Kendim de bowling sporcusu olduğum için daha çok kendi yaşadıklarım çerçevesinde, okuyacak kişilerin çoğunluğunun sporcu olacağını düşünerek, yazılarımı oyuncu tarafımla konsantre olarak yazmaya ve sıralamaya çalıştım.
Şöyle bir düşünce zincirini takip ettim: Bu oyunu ciddi olarak oynayacaksam bir topum olmalı, dolayısıyla bir bowling topunu nasıl alacağımı bilmeliyim, bu topu alacağım yer bir proshop, proshop da ne oluyor ? Hangi servisleri alabilirim ? Peki topu satın aldım, elime göre delindi, bu topun bakımını nasıl yapacağım ? Bu top beni ne kadar idare edecek ? Tekrar yeni top alma ihtiyacım doğduğunda artık hangi kriterler devreye girmeli ? şeklinde zaman içinde gelişmekte olan bir bowling oyuncusunun ekipmana dair ihtiyaçları doğrultusunda yazılarımı şekillendirmeye ve sıralandırmaya çalıştım.
Fakat Şubat ayındaki 2007 Ligin En Iyileri Turnuvası'nda sevgili Recep Hoca ile proshop sohbeti ederken bir Türkiye bowling gerçeği kafama dank etti.
Türkiye'deki bowling oyuncularının bir bölümü benim izlediğim gibi bir mantık izlemiyorlar.
Yani benim mantığıma göre, bir bowling oyuncusu olma niyetinde olan birisi bir proshop a gider ve eline göre bir top deldirir diye düşünüyordum ama son zamanlarda hem benim hem de Recep Hoca'nın gözlemlediği olaylar çevremizde bu konunun yanlış yönlere doğru gittiğini gösteriyor.
Konu 2. el yada kullanılmış toplar.
Bu konu çoğunlukla bizim insanımızın yardımcı olmaya istekli, cana yakın, sevecen olmasından kaynaklanıyor.
Millet olarak seviyoruz iyi niyetli olmayı, birilerine yardım etmeyi, birilerinin bir derdini çözmeyi.
Bu konu bowlingde de böyle.
Mesela bir salona, hevesli ve düzenli olarak gelmeye başlayan, biraz kabiliyetli bir genç 2 hafta içinde kendisini 20 kişi tarafından tavsiyeler verilirken ya da kendisine antrenörlük yapılırken buluverir.
Bunun sebebi salondaki bowling ile daha önce tanışmış olan diğer oyuncuların yada "abi" lerin yeni gelen arkadaşa yardımcı olma istekleridir.
Genellikle büyük abilerini kıramayan bu genç arkadaşlar herkesin dediğini yapmaya çalışırlar ve hamur bozulur, bir daha asla kıvam tutmaz.
Bu konunun başka bir tarafı; benim üzerinde durmak istediğim 2. el top konusu.
Yine bu iyi niyetli olan büyük "abi" ler yeni gelen gençlere destek olmak amacıyla kendi eskiyen toplarını bu hevesli genç arkadaşlara hibe ederler.
Kendi deyimleriyle birisi gencin spare topuna sponsor olur, diğeri strike topuna :)
Sponsor olmak deyince tabi kabiliyetli genci elinden tutup proshop a götürüp maliyeti karşılamaktan bahsetmiyoruz.
Eski toplarını hibe etmekten yada makul (!) bir fiyattan yeni arkadaşa satmaktan bahsediyoruz.
Zaten bu iyiliği yapan "abi" leri 1 hafta içinde proshop da kendilerine yeni top deldirirken görebilirsiniz :)
Sakın yanlış anlaşılmasın bowling toplarında ikinci el piyasasına kesinlikle karşı değilim fakat bu piyasanın da olması gereken bir düzeni var, oraya da geleceğim.
Çok fazla uzatmayayım, konu anlaşıldı sanırım. Konu daha önce başkasına ait olup da bir şekilde kendi kullanımlarına geçen bowling toplarıyla oynamaya başlayan oyuncuları bekleyen tehlikeler.
Öncelikle bu konuda hayretler içinde olduğumu belirteyim. Yani dünya üzerinde hangi spor branşı ile ilgilenen bir sporcu kendisi ile uyumsuz başkasına ait bir ekipmanı kullanarak başarılı olabilir ki ?
Yani kendisine büyük gelen, arkadaşına ait bir ayakkabıyla yarışmalara katılan bir maratoncu var mıdır? Yada kendisine dar gelen, kendisinden daha küçük yapılı bir arkadaşının kıyafetini giyen bir jimnastikçi ?
Yani bunlar bize anormal gelirken konu bowling topu olunca nasıl bu kadar rahat hatta umursamaz olabiliyoruz acaba ?
Şimdi hemen kısaca bir beyin jimnastiği yapayım bakalım başkası için delinmiş bir top ile oynanırsa neler olabilir ?
Başparmak deliği bol gelebilir: Top backswing de elden fırlayıp geriye gidebilir, hatta arkada durmakta olan başka birisini sakatlayabilir. Top release sırasında elden düşebilir. Top sürekli olarak faul çizgisinin gerisine düşebilir. Bu bolluğu tolere etmek için oyuncu topu sıkma ihtiyacı duyar. Doğru bowling oynamak için en önemli gereksinim olan serbest salınım (free swing) hareketi gerçekleşmez. Topu sıktığı için elinden çıkarmakta zorlanacağından attığı noktayı vurmakta zorluk çeker. Topu sıktığı için tur sayısı düşer, toplam falsosu azalır. Sıktığı yerlerde başparmakta ağrı ve deformasyon oluşur.
Başparmak deliği dar gelebilir: Top oyuncunun elinden çıkmaz, hatta topu kendi kafasına düşürebilir, topu havaya doğru fırlatabilir, tavanı delebilir, monitörü kırabilir, parmaklarını kırabilir. Top başparmaktan sürekli geç çıkacağı için topu devamlı olarak okların ilerisine atabilir. Top elden rahat çıkmadığı için attığı noktayı vuramaz. Top başparmaktan geç çıktığı için tur sayısı düşer, toplam falso azalır.
Başparmak sağ-sol açıları uygun olmayabilir: Oyuncu topu doğru kavrayamaz, kavradığı zaman topun sürekli olarak bir tarafi daha ağırmış gibi hisseder. Başparmak ekleminin yanlarında stress ve buna bağlı deformasyon oluşur. Topun başparmaktan çıkışı düzgün olmaz hatta bazen sırf bu yüzden top elden çıkmaz. Düzgün çıkmadığı için falso için gerekli olan rotasyon doğru verilemez, rotasyon yönü ayarsız ve tekrar edilebilir olmaz, tur sayısı düşer, toplam falso azalır.
Başparmak ileri-geri açıları: Oyuncu topu doğru kavrayamaz, fazla geriye olması durumunda delik bolluğundaki negatif durumlar, fazla ileriye olması durumunda delik darlığı durumundaki negatif durumların hepsi aynen oluşur. Başparmak-avuç içi birleşiminde ve orta eklemin dış yüzünde nasır-yara oluşabilir.
Başparmak deliği tipi: Oval olması gereken bir parmak tipi için yuvarlak delik var ise, delik bolluğundaki negatif durumlar; yuvarlak olması gereken parmak tipi için oval delik var ise delik darlığındaki negatif durumlar aynen oluşur.
Sadece kişiye göre olmayan bir başparmak deliğinin bile bir oyuncunun başına ne gibi dertler açtığına dair kısa bir beyin jimnastiğinde aklıma gelenler bunlar. Zorlasam eminim ki daha bulabilirim.
Ve kötü haber; daha orta ve yüzük parmak delikleri, bunların sağ-sol ve ileri-geri açıları, kullanılan finger insertlerin boyları, span (başparmak ve diğer parmak delikleri arasındaki mesafe) gibi fiziksel özelliğe dair diğer konular da var. Şöyle bir saydım başparmağın uygunsuz olmasına dair ~70 problem olmuş bir de bunun kombinasyonları olabilir. Yani bir başparmak deliği hem bol, hem yanlış yan açılı, hem yanlış ileri-geri açılı (ki muhtemelen öyledir çünkü delik bol olduğuna göre topun eski sahibinin parmakları ve elleri daha büyüktür bu yüzden delik yeni sahibi için olması gerekenden daha fazla geri açılıdır), hem de yanlış tipli olabilir. :)
Fiziksel uygunsuzlukların yanında delime ait uygunsuzluklar da olabilir. Çünkü top eski sahibinin PAP noktasına göre ayarlanıp delinmiştir ve bu nokta kişiseldir yani Ahmet için delinen maximum falsolu bir top Mehmet için maximum falso sağlamaz çünkü Ahmet ile Mehmet'in PAP ları birbirinden farklidir. Konuyla ilgili daha detaylı bilgiyi "Bowling Topu Nasıl Alınır ?" yazımdan bulabilirsiniz.
Yavaş yavaş sonuca gelelim.
Salona yeni takılmaya başlayan hevesli ve kabiliyetli bir genç sizi oynarken izliyor. Sizin topunuz cayır cayır kanallardan dönerken, onun kullandığı salon topu çivi gibi gidiyor.
Dedi ki "Ben de böyle falsolu bir top istiyorum"
Seçenekler:
- "Gel proshop a gidelim, eline göre bir top deldirelim"
- "Abi kullanmadığın eski bir topun yok mu, ben atayım ?"
- "O kadar para verme, şu işi kıvırana kadar benim şu eski topumu al, iyice ögren, sonra devam edeceksen kendi topunu alırsın"
- "Çok az kullandığım bir top var, onu sana makul bir fiyata bırakayım"
- Hepsi
Doğru cevap e) şıkkı ama topun doldurulup yeni sahibinin eline göre deldirilmesi şartıyla.
Eğer a) şıkkı dışında diğer şıklardan herhangi birini seçiyorsanız ve topun doldurulup yeniden delinmesi gerektiği belirtmiyorsanız bilin ki o kişiye iyilik değil kötülük yapıyorsunuz.
Hatta sağlığıyla oynuyorsunuz. Eline göre delinmeyen bir topla oynamaya çalışırken bir kaza olmasa bile, el-bilek-kol eklemlerindeki sakatlanma riskini arttırıyorsunuz, tendonit, tenis-dirseği rahatsızlıklarına davetiye çıkartıyorsunuz.
Bu tip bir topla oynayan bir oyuncunun başarılı olma şansı yok. Birisine topunuzu vererek iyilik yapacaksanız yada topunuzu satıp ticaret yapacaksanız lütfen bu kişiye bu topu doldurtup eline göre deldirmesi gerektiğini anlatın.
2. el toplarla ilgili olarak bir kaç küçük fıkra gibi anımı yazayım da keyifli bir bitiriş olsun :
Proshop da ne gibi vakalar geliyor inanamazsınız. Adeta acil servisteki doktor hikayeleri gibi :
Müşteri - Ben bu topu ……… abi den aldım, onda dönüyor, bende niye dönmüyor ?
Gediz - İyi de …… abin solak, o yüzden topda solak delim var.
Müşteri - Ben bu topu …… abi den aldım, elime tam oturmuyor.
(Müşteri 1,90 boyunda, falanca abi 1,50, eller de orantılı tabi)
Müşteri - Ben bu topu …… abi den 300 YTL ye aldiım, nasıl iyi fiyat dimi ?
Gediz - Süper fiyat
. Müşteri - Sizde yenisi kaça ?
Gediz - Delim dahil 250.